Abese Suresi

(Hz. Peygamber (SAV) ümmetine edep ve metot öğretmek, dini tebliğde; zengin ve etkin kişileri önceleyip, fakir ve aciz kimseleri ise ötelemenin yanlışlığına dikkat çekmek üzere, İlahi bir senaryo gereği öyle davranarak) Hoşlanmadı ve suratını ekşitip yüzünü çevirdi,

Kendisine (dini konuları öğrenmek üzere) o âmâ (gözleri görmeyen kişi) geldi (ve kendisini meşgul etti) diye (böyle tepki gösterdi).

(Ey Nebim!) Ne bilirsin; belki o, (Senden sormakla cehalet kirinden) temizlenecekti?

Yahut öğüt alacaktı da, bu öğüt kendisine fayda verecekti.

Amma (şu malına mülküne güvenip Allah’a) ihtiyaç göstermeyene gelince;

Sen, ona yönelip ilgi gösteriyorsun (ve sözüne kulak veriyorsun, iyi de);

Onun (İslam’ı kabul etmeyip, küfür kirinden) temizlenmemesinden Sana ne? (Sen ancak tebliğle görevlisin.)

Fakat Sana koşarak (ihtiyaç ve iştiyak duyarak) gelen (o gözü görmeyen kişi),

Allah’tan korkmuş (ve O’nun rızası için Sana başvurmuş) iken,

Sen ondan yüz çevirmektesin (bu tavır mü’minlere layık ve yakışık düşmeyecektir).

Hayır, (öyle yapma! Hakkı sorana ve hayrı arayana ilgisiz davranmak, bir peygambere münasip değildir.) Çünkü O (Kur'an, sadece zenginler ve yetkililer için değil, herkes için) bir öğüttür (zikirdir, ibret dersidir).

Artık dileyen, Onu 'düşünüp-öğüt alabilir.'

O (Kur'an), 'şerefli-üstün' sahifelerdedir.

(Kur’an’ın hüküm ve hikmetleri, her türlü sistemin ve siyasetin üstünde) Yüceltilmiş, tertemiz (mutahhar) kılınmış (ayet ve delillerdir).

(Taşıyıcı meleklerin ve sahabeden sadık) Kâtiplerin elleriyle (yazıya geçirilmiştir).

(Ki onlar) Üstün, değerli, 'iyilik ve dürüstlük sembolü' (kimselerdir).

Kahrolası insan, ne kadar da inkârcıdır (ve nankör davranmaktadır)!

(Oysa düşünmüyor ki Allah) Onu hangi şeyden yaratmıştır?

(İnsanı) Bir damla sudan yaratmış da, onu 'bir ölçüyle biçime sokup (tamamlamıştır.)'

Sonra ona (hayat) yolu(nu) kolaylaştırmıştır.

Sonra onu öldürüp, böylece kabre sokacak, (mahşere kadar orada tutacaktır.)

Sonra dilediği zaman onu diriltip kaldıracak, (huzuruna ve hesaba çağıracaktır.)

Hayır; (maalesef insan Allah'ın) emrettiğini (tam olarak) yerine getirmemiş (ve görevini yapmamıştır).

(Hiç olmazsa) İnsanoğlu, hele yiyecek(lerine, pişirilerek istifade ettiği türlü türlü nimetlerden, taze olarak yediği meyve ve sebzelere, dikkatle ve ibretle) bir baksın (da bunlar sofrasına gelinceye kadar hangi merhalelerden geçtiğini anlasın ve Rabbine şükretmeye başlasın).

Biz şüphesiz, suyu (yağmuru) akıttıkça akıttık, (gökten rahmet ve bereketle boşalttık.)

Sonra yeri (toprağı nasıl) yardıkça yardık; (ziraate müsait şartlar ve imkânlar hazırladık.)

Böylece onda taneler bitirip çıkardık.

Üzümler ve yoncalar,

Zeytinler ve hurmalar,

Boyları birbiriyle yarışan ve iç içe girmiş ağaçlı bahçeler, bağlar,

(Çeşitli ve lezzetli) Meyveler ve (yararlı ve gönül rahatlandırıcı) otlaklıklar.

(Bütün bunları) Size ve hayvanlarınıza bir yarar (meta) olmak üzere (Allah yaratmaktadır).

Fakat (bütün bunlara nankörlük yaparsanız, kıyamet günü) ‘kulakları patlatırcasına olan o gürleme’ geldiği zaman (haliniz nasıl olacaktır?)

Ki; kişi o gün, kendi öz kardeşinden kaçacaktır;

Annesinden ve babasından (uzak duracaktır),

Eşinden ve çocuklarından (kaçıp ayrılacaktır),

Çünkü o gün, herkesin kendisine yeter (bir derdi ve) meşguliyeti vardır. (Hiç kimsenin en yakınları dahil, başka birisiyle ilgilenecek hali kalmamıştır.)

O gün, öyle yüzler vardır ki apaydınlıktır (parıldayıp nur saçacaktır);

(Onlar mutluluktan) Gülecek ve sevinç içinde olacaklardır.

Ve o gün, öyle yüzler de vardır ki üzerini (kirli ve tiksindirici bir) toz ve duman kaplamıştır.

Kendilerini bir karartı (kahredici bir karanlık) sarıp-kuşatmıştır.

İşte bunlar da; kâfir takımıdır, facir olanlar (her türlü günahı utanmadan yapanlar)dır.